با اجرایی شدن برجام و گشایشی که در صنایع ایران و به خصوص صنعت خودروسازی صورت گرفت, شاهد عقد قرارداد بین کارخانجات خودروسازی و غول های خودرویی جهان بودیم در این بین شاید با عباراتی مانند CBU و CKD یا مواردی از این دست مواجه شده باشید. در این مقاله سعی می کنیم به بررسی این عبارات بپردازیم.

همان گونه که می دانید صنعت خودروی ایران به عنوان یک صنعت مونتاژی شناخته می شود تا یک صنعت مولد. از طرفی با توجه به بالا بودن تعرفه واردات خودرو و مقرون به صرفه نبودن خرید توسط مصرف کننده داخلی, کارخانجات خودروساز با وارد کردن قطعات منفصله خودرو که به طبع شامل تعرفه گمرکی به مراتب کمتری می شود؛ و با مونتاژ این قطعات در داخل, سعی بر این دارند تا خودروی وارداتی را با قیمت کمتر عرضه کنند. از این رو, واردات خودرو به ایران به سه صورت انجام می شود:

۱. CBU: Complete Batch Unite (به صورت پیش ساخته)

این نوع واردات دقیقا کاری است که نمایندگی های واردات خودرو در داخل انجام می دهند. واردات خودرو به صورت کامل از کشور تولید کننده و فروش آن در داخل.

در این نوع از صادرات خودرو، اتومبیل‌ها به صورت کامل به مقصد صادر می‌شوند و هیچگونه دستکاری در آن‌ها صورت نمی‌گیرد. در این روش شرکت عرضه کننده خودرو به هیچ‌گونه تاسیسات مونتاژ نیاز ندارد و به راحتی می‌تواند خودروها را از مبدا وارداتی به نمایندگی‌های مقصد برساند. معمولا در این روش عوارض گمرکی نیز بالاتر تعیین می‌شود تا شرکت‌ها به فعالیت در داخل کشور مقصد علاقمند شوند.

۲. CKD: Complete Knocked Dawn (قطعات کاملا منفصل)

این شیوه هم در کارخانجات داخلی مرسوم است که البته در این روش تمامی قطعات از پلتفرم گرفته تا لوازم تزیینی به صورت قطعات جدا از هم وارد و در خطوط تولید سرهم بندی می شوند. بسیاری از کشورهایی که امروزه حرف های زیادی در صنعت خودرو برای گفتن دارند, مانند کره جنوبی و هند کار خود را با این روش آغاز کرده اند و سپس با بومی سازی قطعات و انجام مهندسی معکوس و دست یابی به تکنولوژی ساخت, موفق به رسیدن به جایگاه کنونی خود شده اند.

۳. SKD: Semi Knocked Dawn (قطعات نیمه کامل)

این روش هم مانند روش قبلی در کارخانجات داخلی انجام می شود با این تفاوت که در این جا, یک سری از قطعات به دلیل فناوری بالا, پروسه تولید خاص و … به صورت آماده از کشور مبدا وارد و در این جا سرهم بندی می شود. یکی از بارز ترین مثال ها برای این نوع مونتاژ, تولید خودروی سیتروئن زانتیا در خطوط سایپا بود که برخی قطعات مانند موتور به صورت کامل, سیستم تعلیق, گیرباکس و … از فرانسه وارد و در کارخانه مونتاژ می شدند.