
وایر شمع چیست و چه نقشی در خودرو دارد؟
وایر شمع نقش مهمی در سلامت بخشهای فنی و کارآیی بیعیب موتور خودرو دارد. در واقع این بخش موظف است، برق خروجی را از سیستم جرقه زنی به شمعهای موتور خودرو انتقال دهد. اما در سیستمهای جرقه زنی خودروهای مدرن، وایر شمع کلا حذف شده است. هدف اصلی ما در این مقاله آشنایی با وایر شمع است. در ادامه همراه ما باشید تا بیشتر با این موضوع آشنا شوید.
سرفصل ها؛ آنچه که در این مقاله خواهید خواند
وایر شمع و نقش آن چیست؟
وایر شمع قطعهای کوچک از اجزای تشکیل دهنده موتور خودرو است. این قطعه بر روی سیلندر خودرو قرار دارد. وظیفه وایر شمع جرقه زنی، جهت ایجاد احتراق در محفظه مختص این کار است. به بیانی سادهتر، شمع ولتاژ را از یک طرف خودرو گرفته و آن را در طرفی دیگر، درون سیلندر به جرقه تبدیل میکند. در این صورت مخلوط هوا و بنزینی که در سیلندر وجود دارد، توسط این جرقه منفجر شده و انرژی لازم را برای موتور خودرو فراهم میکند.
وایر در بخش برق خودرو و قسمت شمع قرار دارد. وظیفه اصلی وایر نیز کنترل کردن و انجام درست پروسه سوخت و ساز و احتراق در موتور خودرو است. وایر باید جریان برق ۱۲ هزار ولت را با حداقل تلفات و در بازه زمانی کوتاهی، به شمع برساند. در واقع وایر شمع خودرو جزو مهمترین قطعات یا تجهیزات خودرو است و سلامت موتور خودرو با کارایی درست آن ارتباط مستقیمی دارد.

برای آشنایی با وایر شمع باید بیان کنیم: همان طور که شمع یک قطعه مهم برای عملکرد درست خودرو محسوب میشود، کارایی شمع نیز با سلامت وایر شمع خودرو ارتباط مستقیمی دارد. وایر وظیفه انتقال برق به شمع خودرو را توسط کوئل را بر عهده دارد. این قطعه معمولا در تمام خودروهای قدیمی یافت میشود. اما همان طور که پیشتر نیز اشاره کردیم، این قطعه در خودروهای جدید حذف شده است و برق مستقیم به شمع کوئل وارد میشود. در واقع در سیستمهای جرقه زنی خودروهای مدرن، کوئل جایگزین وایر شمع شده است. در این صورت میتوانیم شاهد مصرف بهینه انرژی و جلوگیری از ایجاد افت ولتاژ به میزان قابل توجهی، باشیم. اما اگر یکی از آنها دچار نقص فنی یا خرابی شود، موتور خودرو عملکرد خوبی نخواهد داشت.
خصوصیات وایر شمع مرغوب
به طور کلی خصوصیات و ویژگیهای وایر شمع مرغوب شامل موارد زیر میباشد:
- در وایر شمع مرغوب، عبور جریان برق به خوبی صورت میگیرد.
- مقاومت در برابر کشش و پارگی
- یک وایر شمع خوب عمر طولانی دارد، در این صورت شما میتوانید آن را همزمان با شمع عوض کنید.
- وایر مرغوب امواج الکترومغناطیسی مزاحم، از خود تولید نمیکند.
- گرمای تولید شده موتور خودرو زیاد است، وایر مرغوب میتواند این دما را تحمل نماید.
- دسترسی به آن راحت است.
معرفی انواع وایر شمع
شما برای آشنایی با وایر شمع باید انواع مختلف آن را بشناسید. انواع مختلف وایر شمع، در ساختار خود به یکدیگر شباهت دارند. اما جنس کابل آنها و بخشهای درونی کابلها با یکدیگر تفاوت دارند. در کل ۳ نوع وایر شمع وجود دارد، که در ادامه هر یک از آنها را نام برده و توضیحات مختصری درباره هر یک شرح خواهیم داد:
وایر شمع بوبین دار؛ این روزها وایر بوبین دار، یکی از پرمصرفترین و بهترین انواع وایر است. رسانایی که در این وایر وجود دارد، از جنس نیکل یا کروم است. مقاومت پایین این کابلها، موجب افزایش سرعت انتقال برق به شمعها میشود و اختلال افت ولتاژ را به وجود نمیآورد. این نوع وایر مشکل جذب رطوبت نیز ندارد.
وایر شمعهای سیمی؛ رسانای موجود در این وایرها، از مس یا فولاد است. بنابراین در برابر خم شدن مقاومت بسیار خوبی دارد. اما به دلیل جنس رسانای این وایر، هنگام انتقال برق نویز و پارازیت به وجود میآید. در ساختار وایر شمع سیمی، یک لایه عایق بر روی رسانا، بافتهای تقویت کننده و لایه سیلیکونی وجود دارد. اما دیگر از این نوع وایرها در خودرو سازی استفاده نمیشود.
وایر شمعهای ابریشمی؛ رسانایی که در این نوع وایرها استفاده شده و وظیفه انتقال برق را دارد، از جنس لاتکس و سیلیکون است. درون دو لایه روی هم قرار داده شده آن، یک لایه کاهش دهنده پارازیت وجود دارد. رشتههایی که در این نوع وایر به هم پیچیده شده است، از جنس ابریشم میباشد. در صنعت خودرو سازی تا به امروز استفاده از این نوع وایر، دارای بیشترین میزان مصرف بوده است. اما به دلیل دارا بودن میزان مقاومت بالا، برق کافی را با ولتاژ مناسب به شمع ارسال نمیکند. در نتیجه موجب کاهش بازده موتور خودرو به در نهایت افزایش میزان مصرف سوخت میگردد.

خرید وایر شمع
شما برای خرید وایر شمع باید به برخی نکات توجه کنید. در این صورت میتوانید انتخاب و خرید خوبی داشته باشید. این نکات شامل موارد زیر میشود:
ضمانت کالا؛ شما باید وایر شمعهایی را خریداری کنید که دارای گارانتی و ضمانت کالا باشند.
نوع بسته بندی محصول؛ نوع بسته بندی محصول بیانگر اصل یا تقلبی بودن آن است. زیرا محصولات فیک بسته بندی جالبی ندارند. پس حتما توجه کنید که توسط خود شرکت سازنده بسته بندی شده باشد.
خرید از فروشگاه معتبر؛ آشنایی با وایر شمع خیلی مهم است. اگر شما با این محصول آشنا نیستید، بهتر است حتما هنگام خرید به فروشگاههای معتبر و خوش نام مراجعه کنید.
قیمت وایر شمع؛ نخستین نکتهای که باید در هنگام خرید وایر به آن توجه کنید، قیمت آن است. شما باید پیش از خرید میزان بودجه خود را مد نظر بگیرید.
جنس هسته آن؛ هسته در واقع همان رسانایی است که جریان برق را از خود عبو میدهد. برای خودروهای کاربراتوری وایرهای هسته فلزی مثل مس و فولاد را به کار میبرند. ولی در خودروهای انژکتور از وایرهایی با مغز کربن استفاده مینمایند.
نوع وایر؛ وایرها در انواع متفاوتی وجود دارند. برخی از آنها بدون سیم هستند که به آنها بوت میگویند. برخی دیگر سیم دارند که جنس عایق کاری و مغزی آنها، با یکدیگر متفاوت است. شما باید هنگام خرید به مدل خودرو خود توجه کنید. زیرا هر خودرو وایر مخصوص خود را دارد و نمیتوان از وایر یک خودرو برای خودروهای دیگر استفاده کرد.

تست وایر شمع
میتوان توسط دستگاه دیاگ و اهم متر وایر شمع خودرو خود را تست کنید. اما راحتترین راه، تست وایر زمان روشن بودن موتور خودرو میباشد. راه دیگری میتوان توسط آن وایر را تست نمود، استفاده از شمع خود پیشرانه است. به این معنا که زمانی که خودرو روشن است، وایر را از شمع جدا کرده و کارکرد آن را بررسی کنید. اگر وایر سالم باشد جدا نمودن آن، در کارکرد پیشرانه تغییر ایجاد میکند. اما جدا نمودن وایر خراب، نمیتواند تفاوتی در کارکرد موتور خودرو اعمال نماید.
تذکر: اما این نکته را مد نظر بگیرید که اگر هنگام روشن بودن خودرو وایر را جدا نمایید، امکان خطر برق گرفتگی وجود دارد.
طول عمر وایر شمع
به طور کلی عمر مفید وایر شمعها به کارخانه سازنده آن و نوع خودرو بستگی دارد. معیار سنجش عمر مفید این قطعه، کیلومتر کارکرد خودرو است. اصولا سازندگان این قطعه هنگام تولید و بسته این محصول، آن را مشخص مینمایند. اما طول عمر مفید وایر شمع میتواند مطابق اجناس مختلف آن، متغییر باشد. اما به طور کلی حرارت انتقالی موتور به وایر و میزان ولتاژ برقی که از وایرها میگذرد، در طول عمر وایرها تاثیر میگذارد.
اهمیت وایر شمع
وایر دارای اهمیت بسیار زیادی در موتور خودرو است. از مشکلات شایعی که بر اثر خرابی و سوختن وایرها به وجود میآید، از کار افتادن یک یا چند سیلندر در موتور خودرو است. این عارضه میتواند در خودروهایی که بیشتر از ۴ سیلندر دارند، زیاد مهم نباشد. اما در خودروهایی که دارای ۴ سیلندر یا کمتر هستند، توان موتور به میزان زیادی کاهش مییابد، و به اصلاح عامیانه خودرو ریپ میزند. این مشکل میتواند موجب افزایش یا کاهش شتاب خودرو شود. بیکیفیت بودن وایر شمع و نقص در آن میتواند مشکلاتی را برای خودرو به بار آورد. به طور کلی از دیگر بیاناتی که میتواند اهمیت وایر شمع را به اثبات رساند و برای آشنایی با وایر شمع مفید باشد، موارد زیر است:
- کاهش قدرت موتور خودرو
- افزایش میزان آلایندهها در موتور خودرو
- لرزش موتور
- افزایش میزان مصرف سوخت خودرو به دلیل سوختن ناقص آن
- افزایش دمای موتور خودرو به دلیل تحمیل فشار بیشتر به آن
- پلاتین، سر شمع و الکترود میانی ذوب میشود

برخی نکات مهم جهت نگهداری از وایر شمع
اما برای آشنایی با شمع وایر باید این نکته را مد نظر بگیرید، که شما میتوانید با رعایت برخی نکات جهت نگهداری از وایر موجب افزایش کارایی بیشتر این قطعه شوید. نگهداری از وایر شمع از جمله مهمترین عوامل تاثیر گذار برای افزایش طول عمر وایر شمع است. از جمله مهمترین فاکتورها جهت نگهداری این قطعه، شامل موارد زیر میشود:
- محافظت از وایر شمعها، از برخورد اجسام تیز به آن
- همیشه شمعهای موتور خودرو خود را سر وقت تمیز یا عوض کنید. زیرا نقص شمع میتواند موجب خرابی وایر شود.
- هرگز موتور خودرو خود را نشویید. زیرا با ورود آب موجب خرابی آن میشوید.
- توجه کنید، روغن موتور روی وایر نریزد. زیرا روکش وایر از مواد پلاستیکی و نفتی ساخته میشود و روغن موجب فاسد شدن آن میگردد.
- انتخاب وایر شمعهای مرغوب و با کیفیت
- عدم بریدن یا جدا کردن روکش وایر شمع
- وایرها را خم نکنید.
- از برقراری ارتباط وایر با قطعات سوخته موتور جلوگیری کنید.
نتیجه گیری
ما در این مقاله تلاش نمودیم تا اطلاعاتی درباره آشنایی با شمع وایر، در اختیار شما قرار دهیم. به طور کلی خرابی یا نقص در شمع وایر میتواند موجب خلل در کارایی موتور خودرو شود. زیرا این قطعه مسئول برق رسانی خودرو است. وایرها یکی از بخشهای مهم خودرو هستند که اغلب عمر بالایی دارند. پس بهتر است همیشه تلاش کنید تا آن را، از جنسهای مرغوب تهیه کنید. امیدواریم توانسته باشیم مطالب مفیدی را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم.